Wat betekend scheiding voor kinderen?

De reacties van je kind
Hoe oud of jong je kinderen ook zijn, in eerste instantie zullen ze boos en verdrietig zijn over de scheiding. Deze emoties zijn voor je kind heel intens, dus schrik er niet van als ze lang aanhouden. Het is goed mogelijk dat je kind zijn boosheid heel indirect uit. Het gaat bijvoorbeeld weer bedplassen, of maakt veel ruzie met vriendjes. Soms zal je kind vasthoudend op zoek gaan naar je aandacht. Dit kan hij doen door je uit te dagen, of over je grenzen heen te gaan. Hoe dan ook is het waarschijnlijk niet makkelijk om met de intense boosheid van je kind om te gaan.

Behalve boos en verdrietig, wordt je kind waarschijnlijk bang. Het veilige leven dat hij kende, is ineens weg, terwijl hij zich geen beeld kan vormen van de toekomst. Hier bestaat trouwens wel een verschil in reactie per leeftijd. Hoe ouder je kind is, hoe minder bang het zal zijn. Vaak gaat de angst van je kind samen met een gevoel van eenzaamheid. Vroeger waren jij en je partner vaak beschikbaar voor je kind. Je deelde immers een huishouden. Je kind kan zich in de eerste periode na de scheiding aan zijn lot overgelaten voelen.

Je kind kan zich natuurlijk ook opgelucht voelen. Dit geldt vooral voor kinderen vanaf tien jaar. Als de laatste jaren van je huwelijk jaren vol ruzie of misschien zelfs agressie zijn geweest, kan het voor een kind bevrijdend zijn om in rustiger vaarwater te komen.

Veel kinderen komen tijdens of vlak na de scheiding van hun ouders terecht in een loyaliteitsconflict. Ze willen niet kiezen tussen hun ouders, en dat kunnen ze waarschijnlijk ook niet. De ouders raken soms helemaal verward in hun eigen emoties. Ze voelen zich schuldig en onmachtig. Juist daarom hebben ze behoefte aan emotionele steun. Het liefst van hun kinderen. De kinderen komen daardoor in een bijna onmogelijke situatie terecht. Ze willen de ene ouder wel troosten, maar krijgen meteen het idee dat ze daarmee ontrouw zijn aan de andere ouder. Maar ook als ze de ene ouder niet troosten, voelen ze zich schuldig. Hun vader of moeder heeft hen immers nodig.

Nadat een kind heeft gemerkt dat zijn ‘onschuldige’ opmerkingen over zijn vader ervoor kunnen zorgen dat zijn moeder heel verdrietig of boos wordt, kan hij zich meer naar binnen keren. Hij zal zijn woorden voorzichtiger kiezen. Bovendien voelt het kind zich bezorgd. Hij heeft medelijden met zijn moeder die nu met minder geld het huishouden moet runnen. En hij vindt zijn vader zielig, omdat die nu alleen in een huis zit. Zonder iemand die voor hem zorgt.
En dan is er nog het schuldgevoel. Veel kinderen denken dat zij de oorzaak zijn van de scheiding van hun ouders. Vooral jonge kinderen hebben hier last van. Het kan gebeuren dat je kind nog lange tijd blijft hopen dat jullie weer bij elkaar komen.

Uiteindelijk leidt een scheiding vaak tot een grote zelfstandigheid en weerbaarheid van je kind. Hij heeft vaak dingen zelf moeten opknappen, of bijvoorbeeld moeten helpen in het huishouden.